Cédric Godart, senior copywriter bij NewsMaster, heeft ook bijna 25 jaar ervaring als radiopresentator en -journalist. Hij legt uit waar u op moet letten om te scoren met uw eigen podcast.
Net alsof u radio maakt
Eigenlijk is een podcast een soort radio-uitzending, maar dan aangepast om online beluisterd te worden. Dus als u de regels volgt die mensen geboeid naar radio doen luisteren, dan zit u goed.
Bedenk om te beginnen dat u maar over één instrument beschikt om de aandacht van uw publiek te trekken en vast te houden: uw stem. Maak uw podcast daarom levendig en afwisselend. Spreek vlot en boeiend. Want even eenvoudig als wegzappen bij een saaie radio-uitzending is op de stop-knop tikken in een podcast-app. Verveling, gebrek aan respect, onnauwkeurigheden en aarzelingen zijn uw grootste vijanden.
Vóór u een sportprestatie levert, traint u intensief. Voor een podcast geldt net hetzelfde. Neem dus een stuk tekst op en beluister uzelf kritisch. Hoe zit het met stopwoorden, versprekingen, herhalingen, stiltes, een onrustig tempo? Doe altijd net alsof u voor een levend publiek spreekt, ook al zit u in uw eentje in een thuisstudio. Vindt u het moeilijk om uzelf te beoordelen? Laat anderen dan commentaar leveren op uw opname.
Een gouden tip uit het radiowereldje kan ook helpen: print een foto van iemand die uw ideale luisteraar zou kunnen zijn en zet die vóór u. Vaak komen de juiste woorden en begrippen dan vanzelf.
Een podcast vraagt voorbereiding
Hebt u uw doelgroep afgebakend en het onderwerp bepaald, dan is het tijd voor de volgende vraag: hoelang mag een podcast duren? Eén van de pioniers van het genre, de Duitser Alexander Wunschel, meent dat de ideale duur van een podcast 15 tot 20 minuten is, omdat mensen er vooral naar luisteren tijdens het sporten, als ze ergens naartoe rijden of een pauze nemen.
Hoe vult u dat formaat op? Net zoals bij de radio, vraagt een podcast een grondige voorbereiding, zowel naar vorm als inhoud. Schrikt een microfoon u niet af? En bent u een vlotte prater? Dan is het misschien voldoende om een schema op te stellen met alle te behandelen onderwerpen en de duur ervan. Een beetje zoals iemand die voor een publiek gaat spreken en daarvoor een kwartier de tijd krijgt.
Toch raad ik u aan om, zeker in het begin, alles tot in de puntjes uit te werken. Schrijf uw teksten volledig of gedeeltelijk uit. Noteer welke vragen u aan uw eventuele gesprekspartners zult stellen. Breng een logische lijn in uw verhaal aan. Als de structuur vastligt, kunt u zich gemakkelijker uitweidingen veroorloven. Maar breng uzelf en uw gasten altijd op tijd weer terug bij de rode draad doorheen uw podcast.
Ontwikkel uw eigen stijl
Als u teksten schrijft voor uw podcast, vergeet dan niet om spreektaal te gebruiken. Hanteer een losse stijl. Niet elke zin hoeft een klassieke volzin te zijn. Het is belangrijk dat u spontaan overkomt, als in een gesprek met uw luisteraars. Hou deze tips voor ogen:
- Gebruik eenvoudige taal, met een heldere structuur en spreek in de tegenwoordige tijd.
- Maak korte zinnen of breng natuurlijke pauzes aan, zodat u correct kunt ademen.
- Herhaal gerust bepaalde woorden – zonder te overdrijven – om begrippen te benadrukken.
- Ga altijd naar de kern van uw uiteenzetting, ontwikkel één idee per zin of alinea.
Net zoals er mensen met een “radiostem” zijn, lenen sommige karakters zich beter voor het medium dan andere. Uw stem moet mensen boeien, verbazen of ontroeren. Oefen u in hardop lezen, een tikje theatraal en iets nadrukkelijker dan in een gewoon gesprek. Dwing uzelf om te glimlachen terwijl u praat, uw luisteraars horen dat.
Verzorg de productie
In het begin van het podcasttijdperk was de ongedwongen sfeer van de “vrije radio” de norm. Ondertussen worden podcasts steeds professioneler en is er geen plaats meer voor amateurisme. Vergeet haastwerk en een krakkemikkige techniek als u geloofwaardig wilt overkomen. Uw luisteraars vergelijken uw productie met wat ze gewoon zijn van de radio.
Neem daarom altijd op in een echte radiostudio, dus in een geluiddicht lokaal. Het geluid zelf moet aangenaam zijn, zonder storende bijgeluiden of nagalm. Alle stemmen en eventuele andere geluidsfragmenten moeten hetzelfde volume hebben. In de nabewerking verdwijnen de laatste schoonheidsfoutjes (aarzelingen, versprekingen, herhalingen, tempowisselingen).